Klimaatverandering, groeiende polarisatie, oorlog, de invloed van Artificial Intelligence….. Alsof alles roept: ‘We kunnen niet verder gaan zoals we het deden’. Kan vrouwelijk leiderschap hierin van betekenis zijn?

Vrouwelijke kwaliteiten in bedrijf

Bij vrouwelijk leiderschap wordt al vaak gedacht aan de typisch vrouwelijke kwaliteiten als empathie, openheid, verbindend, geduldig, relationeel gericht, creatief, zorgzaam en intuïtief.

Het is te simpel om te zeggen dat alle vrouwen in hun werk deze kwaliteiten laten zien. Los van hun eigen persoonlijke ontwikkeling speelt er nog iets anders mee. Immers, in Nederland hebben we lang in een cultuur geleefd, waarin mannen het geld binnenbrachten en vrouwen voor de thuissituatie zorgden. Dat was wettelijk zo geregeld. Pas zo’n 70 jaar geleden werd dit doorbroken. Dat betekent dat vrouwen in vooral masculien georganiseerde organisaties en systemen terechtkwamen. Het is logisch dat vrouwen zich veelal hebben aangepast aan de masculiene cultuur en wijze van organiseren, waardoor de oorspronkelijk vrouwelijke kwaliteiten zijn onderdrukt of minder zijn ontwikkeld. Dat is jammer, want deze zouden een mooie balans brengen met de typisch mannelijke kwaliteiten als veerkracht, doelgerichtheid, competitief zijn, beslistheid en daadkracht.

Wereld in transitie; leiderschap ook

In onze huidige tijd is de wereld duidelijk in transitie. Klimaatverandering, groeiende polarisatie, oorlog, de invloed van A.I. (Artificial Intelligence) en de roep om gelijkheid maken dat manieren van organiseren, leiderschap en de economie waarin altijd is gestreefd naar winstmaximalisatie, ter discussie worden gesteld. De traditionele manier van organiseren en leidinggeven, gestoeld op hiërarchie en vaste stucturen, is geleidelijk aan het verdwijnen. We werken steeds flexibeler, zowel in uren, locatie als teamsamenstelling. Bovendien werken we veel meer vanuit een netwerk waarin het leiderschap zich in het middelpunt bevindt.

Meer aandacht voor sociaal emotionele ontwikkeling

Voor de wijze van leiderschap betekent dit dat de behoeften anders zijn geworden. Er is meer behoefte aan verbinding en het streven naar voordelen voor alle partijen. En dit alles in een tijd waarin we op zoek zijn naar nieuwe wegen, innovatie, creatie en inclusiviteit. Al deze veranderingen vragen aandacht voor de menselijke kant. Dit vraagt meer kennis van de sociaal-emotionele kant van zowel medewerkers als leiders. Professor Brené Brown (onder meer bekend van haar boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’) vroeg het in 2009 al eens aan een CEO die toen ondernemer van het jaar was geworden: ´Wat is de grootste belemmering voor creativiteit en innovatie?’ Zijn antwoord was: ‘de angst om te worden bespot, uitgelachen en afgekraakt bij het introduceren van een idee. En als je dat dan hebt overleefd, dan de angst voor het falen’.

Dit geeft al aan dat emoties van belang zijn in dit soort processen. Emoties met bijbehorende behoeften horen een plek te krijgen in leiderschap. Meer ruimte voor openheid en erkenning van emoties als zowel het hanteren ervan.

Vrouwelijk leiderschap

Vrouwelijk leiderschap gaat over jezelf ten diepste kennen en van daaruit authentiek de regie nemen. Dit gaat over bewustzijn van je sterke kanten en die kanten die je het liefst bedekt zou laten, je schaduwkanten. Weten wat je eigen emoties zijn, waar ze vandaan komen, wat het met je doet. Belemmeren ze je of helpen ze je? Probeer je ze te camoufleren met ander gedrag of nemen de emoties de regie en heb je er geen grip op? Dus het gaat over weten dat je bang bent om uitgelachen te worden als je met een nieuw idee komt, daarmee om te kunnen gaan en vervolgens ervoor te kunnen kiezen je kwaliteiten in te zetten om dat idee uit te dragen.

En natuurlijk komt hier de ontwikkeling van de eerdergenoemde vrouwelijke kwaliteiten om de hoek kijken: empathie, kwetsbaarheid, verbindend, geduldig, relationeel gericht, creatief, zorgzaam en intuïtief die nodig zijn om aandacht te kunnen geven aan de sociaal-emotionele behoeften van medewerkers en leidinggevenden zelf.

Dit geldt voor zowel voor mannen als vrouwen. Zoals Karin Jironet in haar boek ‘de essentie van vrouwelijk leiderschap’ beschrijft: ‘Het gaat erom hoe iemand succesvol kan omgaan met de spanning tussen verwachtingen van buitenaf en zijn of haar innerlijk leven. Want daar ligt de businesscase voor persoonlijke ontwikkeling’.

Waarom helpt vrouwelijk leiderschap ons juist nu?

In deze tijd van verandering is er veel onzekerheid en hebben we elkaar nodig. Verbinding is essentieel om er voor elkaar te kunnen zijn. Dat we elkaar zien als mens in plaats van alleen een functie uitvoerder. Daarnaast hebben we elkaar nodig om op veel fronten nieuwe wegen te bewandelen, oplossingen te zoeken. Innovatie en creativiteit zijn van wezenlijk belang. Die komen vooral tot uiting als we elkaar weten te inspireren, naar elkaar kunnen luisteren, oordelen weg kunnen laten. Dat we de verschillen vanuit respect kunnen erkennen en de meerwaarde ervan kunnen zien. Het echte gesprek met elkaar durven aan te gaan.

Dat kan alleen als we eerst onze eigen binnenwereld kennen, weet hebben van onze eigen kwetsbare en sterke kanten. Als we deze met elkaar integreren, kunnen we integer en evenwichtig zijn. Kunnen we contact maken, aandacht voor elkaar hebben, elkaar inspireren en versterken en kunnen de mooiste ideeën tot uiting komen. Dat is vrouwelijk leiderschap.

Reageren?

Herken je iets van je eigen ervaringen in deze blog? Wil je op een andere manier reageren? Ik hoor het heel graag. In mijn volgende blog deel ik hoe je vrouwelijk leiderschap meer kunt ontwikkelen.

Wil je deze graag ontvangen? Stuur me dan een e-mail naar monique@femcompany.nl of vul het contactformulier in. Of bel me op 06-53631182 om eens hierover van gedachten te wisselen.