Ben jij altijd de eerste die de hand in de lucht steekt bij een nieuwe klus? Moeite heeft met nee zeggen? Gericht is op het behouden van de goede sfeer? Graag de controle wil behouden? Heb je regelmatig het gevoel dat het je allemaal teveel wordt? Wellicht heb je last van codependent gedrag.

Wat is codependentie?

De term codependentie is ontstaan in de verslavingszorg in Amerika. In de jaren 50 wilde men het gedrag van de omringende mensen van de verslaafden verklaren. Men kwam erachter dat zij veelal hun eigen belangen en behoeften volledig opzijzetten om het de verslaafde goed te laten gaan. Ze kregen een goed gevoel over zichzelf als het goed ging met de ander. In die zin werden zij mede afhankelijk van de verslaving van de ander. Codependent dus.

Heel veel mensen hebben last van codependent gedrag

Later kwam men erachter dat er veel meer mensen zijn met codependent gedrag. Zowel in privé- als werkrelaties. Dus niet alleen partners van verslaafden. Ook in andere relaties kan een codependent mede afhankelijk worden van bijvoorbeeld het succes, welzijn, goede humeur van de ander en zet daar alles voor opzij: zijn/haar eigen gevoel, behoeftes en belangen tellen niet of nauwelijks meer mee. Je kunt je voorstellen dat dit ongezond is. Inmiddels is men erachter dat er miljoenen mensen met codependentie zijn. Het is pas sinds een paar jaar dat in Nederland hier meer aandacht voor is. Daarbij ligt de aandacht vooral op codependentie in romantische en familierelaties, echter dit speelt zich ook op de werkvloer af.

Hoe ontstaat codependentie?

Codependentie ontstaat vaak in de (vroege) jeugd, waar geen ruimte was voor behoeftes en gevoelens van het kind. Een kind voelt dat aan en past zich hierop aan, het wordt een overlevingsstrategie. Onbewust wordt deze dan nog steeds toegepast in het volwassen leven in de contacten en relaties.

Hoe uit codependentie zich op het werk?

Als collega stem je nog steeds je gedrag, gedachten en gevoel af op de ander, in de veronderstelling daarmee de ander te helpen. Daarmee zet je dus je eigen behoeftes, vaak onbewust, opzij in het belang van de relatie(s) met de ander.  Door je aan te passen aan de verwachtingen, belangen en behoeften van de ander, probeer je onbewust controle te houden over die relatie. Je ontleent je eigenwaarde hieraan.

Je omgeving ziet jou als codependent collega vaak als een harde werker waar ze altijd bij terecht kunnen. Die vaak perfect werk aflevert en nooit nee zegt. Daardoor krijg je het gevoel gezien en gewaardeerd te worden. Onbewust heb je veel bevestiging nodig en een laag zelfvertrouwen.  Je bent gevoelig voor opmerkingen van een ander en hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Je houdt graag de controle. Je vindt het erg lastig om grenzen te stellen of dit op een goede manier te doen. Als het toch gebeurt is het vaak omdat de emmer is overgelopen en komt er veel emotie bij kijken.

Codependentie leidt tot klachten

Op een gegeven moment gaat het knellen.  Het wordt te veel. Het werk stapelt zich op. Je begint fouten te maken. Je wilt eigenlijk nee zeggen, maar niet weet hoe. Vaak los je dit op door nog harder te gaan werken. Want je weet niet hoe het anders kan, hoe je grenzen kunt stellen. Wellicht dat je soms onverwacht in de emotie schiet. Je begint te huilen, maar weet niet waarom. Of je wordt juist naar jouw idee explosief boos en schrikt er zelf van. Of je kruipt steeds meer in je schulp. Langzamerhand ontstaat er een vaag gevoel bij je van onrust of leegte en je weet niet waar het vandaan komt. Je bent stressgevoelig. Wellicht dat er al fysieke klachten ontstaan zoals slecht slapen, vaker ziek worden. Een signaal dat verandering nodig is. Want als je hier nog langer mee doorgaat ligt een burn out op de loer.

Omgaan met codependentie

Om verandering aan te brengen aan dit patroon van aanpassen, controle willen houden, geen grenzen stellen is het nodig je gedrag te onderzoeken. Bewust te worden van hoe jij dit doet en vooral waarom je dit doet, te ontdekken wat je onbewust hiermee wilt bereiken en ook wilt vermijden. Weten wat jouw behoeftes, gevoelens en belangen zijn. Hierdoor word je zelfbewuster en kan je gezonde keuzes gaan maken. Zonder dat je je kwaliteiten hiermee overboord zet. Die behoud je. Alleen ga je deze bewuster inzetten en zet je er nieuwe kwaliteiten naast. Namelijk op een heldere manier jouw keuzes kunnen uitdragen, stabieler worden én collega’s ook de ruimte te bieden hun verantwoordelijkheid te nemen en hiervan te leren.

Als je hier te lang mee door blijft gaan wordt het echt ongezond. Je lichaam gaat reageren. Je krijgt vage klachten en begint slechter te slapen. Voor je het weet word je er echt ziek van. Wacht niet tot het zover is. Zoek hulp, maak het bespreekbaar. Je wordt er zelf gelukkiger van en je werkgever heeft er een gelukkige, goed presterende werknemer bij!

Hulp nodig

Je bent van harte welkom met je hulpvraag bij mij. Stuur me een mail of vul het contactformulier in. Je krijgt binnen 24 uur een reactie.